संगमेश्वर महाविद्यालयात ‘प्रेरणा क्लब’चे उद्घाटन : स्त्री–पुरुष समानतेची जाणीव जागवणारा उपक्रम

 

 स्त्री पुरुषसमानता या विषयावर सरोजिनी तमशेट्टी यांचे मार्गदर्शन  

सोलापूर : “स्त्री–पुरुष समानता ही केवळ हक्काची बाब नसून समाजाच्या सर्वांगीण विकासाचा पाया आहे,” असे प्रतिपादन प्रख्यात ॲड. सरोजिनी तामशेट्टी यांनी केले. त्या संगमेश्वर महाविद्यालयात ‘प्रेरणा क्लब'च्या उद्घाटनप्रसंगी प्रमुख अतिथी म्हणून बोलत होत्या.

विद्यार्थ्यांमध्ये समानतेची जाणीव निर्माण करणे, कायदेशीर हक्कांबाबत सजगता वाढवणे आणि स्त्री सक्षमीकरणाला चालना देणे हा या क्लबचा उद्देश असल्याचे आयोजकांनी सांगितले.

“महिलांचा शिक्षण, रोजगार व निर्णयप्रक्रियेत सक्रिय सहभाग समाजाला सक्षम बनवतो. मात्र आजही काही ठिकाणी लिंगभेद व अत्याचार दिसून येतात. हे बदलण्यासाठी प्रभावी कायदे आणि जनजागृती आवश्यक आहे,” असेही ॲड. तामशेट्टी म्हणाल्या.

या प्रसंगी विद्यार्थी अध्यक्षा ऋचा साळुंखे, उपाध्यक्षा निशिता कोरे, सचिवा नूपुर येमळवार तसेच प्राची ओलेकर, गिरीधर साळी, कुमार डूडम, सपना बाबर, वृंदा देवसानी आदी विद्यार्थी प्रतिनिधी उपस्थित होते.

प्राचार्य डॉ. ऋतुराज बुवा यांनी विद्यार्थ्यांना समानतेच्या मूल्यांचे पालन करण्याचे आवाहन करताना सांगितले, “महाविद्यालय हे केवळ शिक्षणाचे केंद्र नसून व्यक्तिमत्त्व विकासाचे व्यासपीठ आहे. येथे समानतेचे संस्कार रुजल्यास भविष्यात चांगले नेतृत्व तयार होईल.”

कार्यक्रमाचे नियोजन श्री संगमेश्वर एज्युकेशन सोसायटीच्या सचिवा प्रा. ज्योती काडादी यांच्या मार्गदर्शनाखाली झाले. आयोजन क्लबच्या अध्यक्षा प्रा. राजश्री हुंडेकरी यांनी केले, तर प्रा. डॉ. नम्रता माने व प्रा. प्रिती शुक्ला यांनी समन्वयक म्हणून विशेष परिश्रम घेतले.

 स्त्री–पुरुष समानता 

आजच्या आधुनिक युगात स्त्री–पुरुष समानता हा समाजातील अत्यंत महत्त्वाचा विषय ठरला आहे. पूर्वीच्या काळी स्त्रियांना पुरुषांच्या तुलनेत कमी लेखले जात असे. शिक्षण, रोजगार, संपत्ती, राजकारण अशा अनेक क्षेत्रांत त्यांना समान हक्क मिळत नव्हते. मात्र काळ बदलला, शिक्षणाचा प्रसार झाला आणि स्त्रिया आपले हक्क मिळवण्यासाठी पुढे सरसावल्या.स्त्री आणि पुरुष हे दोन्ही समाजाचे दोन समान स्तंभ आहेत. एकाला कमी लेखल्यास समाजाची प्रगती थांबते. स्त्री शिक्षणामुळे आज अनेक स्त्रिया डॉक्टर, अभियंता, प्रशासक, शास्त्रज्ञ, खेळाडू अशा विविध क्षेत्रांत यशस्वी होत आहेत. रोजगार आणि निर्णय प्रक्रियेत त्यांचा सहभाग वाढल्याने समाज अधिक सक्षम झाला आहे.

तरीसुद्धा काही ठिकाणी अजूनही लिंगभेद, अन्याय, स्त्रियांवरील अत्याचार दिसून येतात. या गोष्टी नष्ट करण्यासाठी जनजागृती, समान शिक्षण, कायद्यांची काटेकोर अंमलबजावणी आणि स्त्री सक्षमीकरण गरजेचे आहे.थोडक्यात सांगायचे तर, स्त्री–पुरुष समानता ही केवळ अधिकाराची नव्हे तर समाजाच्या सर्वांगीण विकासाची गरज आहे. ज्या समाजात स्त्रियांना समान संधी व सन्मान मिळतो, तो समाज अधिक प्रगत, सशक्त आणि न्याय्य ठरतो.

कॉलेज हे केवळ शिक्षणाचे केंद्र नसून व्यक्तिमत्त्व घडविण्याचे एक महत्त्वाचे व्यासपीठ आहे. इथे मुलं–मुली एकत्र शिकतात, वाढतात आणि समाजात जगण्यासाठी आवश्यक असलेले संस्कार आत्मसात करतात. त्यामुळे कॉलेज जीवनात स्त्री–पुरुष समानता जपणे अत्यंत गरजेचे ठरते.

           कॉलेजमध्ये सर्वांना समान शिक्षणाची संधी मिळाली पाहिजे. वर्गात, प्रयोगशाळेत किंवा ग्रंथालयात मुलगा आणि मुलगी यांच्यात कुठलाही भेदभाव होऊ नये. तसंच, स्पर्धा, सांस्कृतिक कार्यक्रम, क्रीडा उपक्रम यातही दोघांना समान संधी मिळाली पाहिजे.समानता जपण्यासाठी परस्परांबद्दल सन्मानाची भावना आवश्यक आहे. मुलींना सुरक्षित आणि आत्मविश्वासाने वावरणारे वातावरण मिळाले, तर त्यांचा सहभाग अधिक प्रभावी होतो. मुलांनी आणि मुलींनी एकमेकांशी सहकार्य, समजूतदारपणा आणि आदराने वागल्यास खरी समानता साध्य होते.

कॉलेजमध्ये गटनेतृत्व, प्रकल्प, विद्यार्थी प्रतिनिधी निवडणुका या सर्व ठिकाणी स्त्री–पुरुष समान संधी दिल्यास भविष्यात न्याय्य नेतृत्व निर्माण होईल. शिक्षक आणि संस्था यांनीही लिंगभेद न करता सर्व विद्यार्थ्यांना प्रोत्साहन दिले पाहिजे.थोडक्यात, कॉलेज जीवनात समानता जपली गेली, तर पुढे समाजातही स्त्री–पुरुष समानतेची पायाभरणी भक्कम होईल.